Bu köye ilk yerleşenler, Dulkadir Türkmenleri arasında zikredilen ve Avşar boyuna bağlı olan, Çöplü Cemaati[35] mensuplarıdır. Çöplü Türkmenleri, birçok XVI. yüzyıl ve sonrasındaki kayıtlarda Yeni İl’de görülmektedirler.[36] Muhtemelen o sıralarda şimdiki Çöplü (Armutalan) köyünün bulunduğu civardaki yaylaları, yaylak olarak kullanıyorlardı.
“Momık” diye anılan ve Hasan ağa ile Derviş ağanın babası olan Mehmet (1839-1910), bu köye geldiğinde, 1929 doğumlu Emirhan Çetin’in dedesi olan, 1847 doğumlu, Emirhan (Amoyi Cıme)’nın ailesi ve yukarıda bahsedilen Çöplü Cemaati mensupları oradaymış. Emirhan’ın köyde epeyce arazisi varmış. Mehmet, Emirhan’dan yer satın alarak buraya yerleşiyor. Daha sonra Kör Asef de kaçırdığı bir kadın yüzünden gelip, bu köye yerleşiyor.
Armutalan, Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesine bağlı olup; Kahramanmaraş iline 199 km, Elbistan ilçesine de 58 km uzaklıktadır. Karasal iklimin etki alanı içerisinde kalan köyün ekonomisi, tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Daha önce mezra statüsündeki Armutalan’da yaşayan Karahasanlılar, Karahasanuşağı köyü nüfusuna; diğerleri ise Tapkıran köyü nüfusuna kayıtlı idi. Armutalan, 2003 yılında köy statüsüne kavuşup, ayrı bir muhtarlık olunca, burada yaşayanların, nüfusları resen bu köye taşındı.
Armutalan (Çöplü) Köyü’nden bir görünüş
Armutalan’ın batısında Tapkıran, Kuzeyinde Atmalıkaşanlı köyleri vardır. Köyde, ilköğretim okulu, içme suyu şebekesi, elektrik şebekesi ve sabit telefon mevcuttur. Köye ulaşımı sağlayan yolun büyük bir bölümü asfalt ile kaplanmıştır. Köyde, Karahasanlı olan, Kahraman (Derviş ve Hasan Ağa) ve İmre (Cıllo Ağagil) aileleri yaşamaktadır.
Çöplü Armutalan’da köyün doğusunda yer alan ve Roma dönemine ait olduğu sanılan bir kilise kalıntısı mevcuttur. Ruhbanların hitap ettiği ve camilerin mihrabına benzeyen bölüm dışında kilise tamamen yıkılmıştır.
_____________________________________
[34] Maraş Ahkâm Defteri, Numara: 2, s. 2
[35] BOA, TD, nr. 402, s. 122 ve 664, sene 938 (1532); Halaçoğlu, AACO Cilt II sayfa 564-565
[36] TSMA, D, nr. 4166 s. 1b, sene 1057-58 (1647-49); BOA, MAD, nr. 6159, s. 49 sene 1051 (1641-42); EV. HMH. nr. 394, s. 3a (Tarih yok); Halaçoğlu, AACO Cilt II sayfa 564
